در روايات آمده است: يکي از نشانه‏هاي برپايي قيامت، «طلوع خورشيد از مغرب» است.
اميرالمؤمنين علي‏عليه السلام به نقل از پيامبرصلي الله عليه وآله مي‏فرمايد: «به ناگزير ده چيز قبل از قيامت رخ خواهد داد: سفياني، دجّال، ودود و جنبنده، خروج قائم‏عليه السلام، طلوع خورشيد از مغرب، نزول حضرت عيسي‏عليه السلام، خسف به مشرق، خسف به جزيرة العرب و آتشي که از چاه عدن بيرون مي‏آيد و مردمان را به محشر سوق مي‏دهد». [1] البته طلوع خورشيد از مغرب به عنوان امري حتمي معرفي شده است. [2] .
شيخ مفيدرحمه الله درباره چگونگي اين اتفاق نوشته است: «خورشيد هنگام ظهر در آسمان راکد مي‏شود و ساعتي چند تا به هنگام عصر پيدا نباشد، آن گاه از مغرب آشکار گردد». [3] .
اگرچه عده‏اي اين امر را بعيد پنداشته و گفته‏اند: مستلزم در هم ريختن و از هم پاشيدن نظم جهان و تغيير در حرکت منظومه شمسي خواهد بود و نتيجه گرفته‏اند که با اصول حاکم بر نظام طبيعت، ناسازگار است؛ ولي به نظر مي‏رسد اين امر همانند بسياري ديگر از امور، از آيات الهي خواهد بود. به علاوه نظير اين اتفاقات قبلاً نيز در آسمان رخ داده که از جمله آنها «ردّالشَّمس» براي يوشع بن نون بوده است. [4] .
در برخي ديگر از گفته‏ها آمده است...

در روايات فراواني گفته شده است: درآستانه ظهورجنگ‏هاي خونين‏فراواني رخ خواهد داد که جمعيت بسياري از مردم به قتل خواهند رسيد. از اين مرگ به عنوان «مرگ سرخ» ياد شده است.
حضرت علي‏عليه السلام در اين باره فرمود:
«بَيْنَ يَدَيَّ القائِمِ مَوْتٌ اَحْمَرٌ وَمَوْتٌ اَبْيَضٌ وَجَرادٌ في حينِهِ وَجَرادٌ فِي غَيرِ حينِهِ اَحْمَرٌ کَاَلْوانِ الدَّمِ فَاَمّا المُوتُ الاَحْمرُ فَالسَّيفُ وَاَمّا المَوتُ الاَبيَضُ فَالطّاعُونُ»؛ «در آستانه قيام قائم، مرگ سرخ، مرگ سفيد و ملخ‏هايي به هنگام و ملخ‏هايي نابه‏هنگام سرخ، همچون خون خواهد بود. اما مرگ سرخ پس [کشته شدن با] شمشير است و مرگ سفيد به وسيله طاعون است». [1] .

پی نوشت ها:
[1] کتاب الغيبة، ص 438، ح 430.

«فراگير شدن ظلم و جور»، از نشانه‏هاي معروف ظهور حضرت مهدي‏عليه السلام است. اين نشانه در روايات بسيار، به چشم مي‏خورد. در بعضي به همين عنوان کلي، مورد اشاره قرار گرفته؛ چنان‏که در روايت معروفي - با سندهاي گوناگون - آمده است: «يَمْلَأُ اللَّهُ بِهِ الاَرضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً بَعْدَ ما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً»؛ [1] «خداوند به وسيله ظهور مهدي‏عليه السلام زمين را پر از عدل و داد مي‏سازد، پس از آنکه از ظلم و ستم پر شده باشد».
گفتني است در اينجا سخن از زياد شدن ظلم و جور و گناه و کم شدن افراد صالح‏است؛ نه‏اينکه همه مردم‏کافر شوند، ياافراد صالح‏اصلا وجودنداشته باشد! در همان زمان، که همه جا را تباهي فراگرفته وابرهاي تيره‏گناه سايه‏افکنده، بايد افراد پاکباخته، متعهد وصالح، زمينه قيام‏آن حضرت راآماده سازند ودرحمايت از آن منجي بزرگ به جهاد برخيزند.
در روايات - در حالي که از زياد شدن ستم، به عنوان نشانه ظهور ياد شد - به اين نکته نيز اشاره شده که جامعه منتظر مهدي‏عليه السلام، بايد در به پا داشتن ارزش‏ها و مبارزه با ضد ارزش‏ها، تلاش جدّي کرده، به تهذيب نفس بپردازند و... .

پی نوشت ها:
[1] الکافي، ج 1، ص 338 و...

در برخي از روايات «خروج خراساني» به عنوان يکي از نشانه‏هاي ظهور بيان شده است. اگر چه در اين روايات به روشني او معرفي نشده است؛ ولي برخي او را مردي از بني‏تميم دانسته‏اند. [1] .
اغلب رواياتي که نام او را برده‏اند، از خراساني همراه سفياني ياد کرده‏اند. امام صادق‏عليه السلام فرمود: «خُرُوجُ الثَّلاثَةِ الخُراساني وَالسُّفياني وَاليَماني فِي سَنَةٍ واحِدَةٍ فِي شَهْرٍ واحِدٍ في يَوْمٍ واحِدٍ وَلَيْسَ فيها رايَةٌ بِأَهْدَي مِنْ رايَةِاليَماني يَهدِي إِلَي الْحَقِّ» [2] ؛ «خروج خراساني، سفياني و يماني در يک سال و يک ماه و يک روز تحقق مي‏يابد و در بين آنها پرچمي هدايتگرتر از يماني نيست که او به حق هدايت مي‏کند».
و در برخي روايات از خراساني و سفياني به دو اسب مسابقه تشبيه شده‏اند که خراساني از مشرق و سفياني از مغرب به طرف کوفه در حرکت‏اند. [3] .
البته روايتي نيز از خروج او به عنوان يکي از نشانه‏هاي حتمي قيام حضرت مهدي‏عليه السلام ياد شده که به جاي خروج يماني ذکر شده است. [4] .

پی نوشت ها:
[1] روزگار رهايي، ص 1043.
[2] کتاب الغيبة، ص 446.
[3] الغيبة، ص 259.
[4] ر.ک: همان، ص 289، ح 6.

در فرهنگ مهدويّت از وجود «پرچم‏هاي سياه از خراسان» به عنوان نشانه ظهور ياد شده و درباره آن رواياتي چند از معصومين‏عليهم السلام نقل شده است. مضمون اين روايات آن است که پيش از ظهور امام مهدي‏عليه السلام در منطقه خراسان (خراسان قديم، شامل: قسمت‏هاي زيادي از ايران، افغانستان، ترکمنستان، تاجيکستان و ازبکستان) انقلابي برپا مي‏شود و مردم در حالي که پرچم‏هاي سياه را به اهتزاز در آورده‏اند، به حرکت در مي‏آيند. [1] .
پديدار شدن اين نشانه ظاهراً در آستانه ظهور و يا اندکي پيش از آن خواهد بود؛ به گونه‏اي که حضرت مهدي‏عليه السلام آنان را به سوي خويش فرا مي‏خواند.
امام باقرعليه السلام مي‏فرمايد...

در آستانه ي ظهور حضرت مهدي (عج) نشانه هاي بسياري بروز مي کند که يکي از آنها، خروج «دجّال» است. («اثباة الهداة»، ج 7، ص 397)
اصل دجّال را از اصفهان («بحار الانوار»، ج 52، ص 194) يا بجستان («منتخب الاثر»، ص 425) و يا خراسان («الملاحم و الفتن»، ص 126) نشان داده اند. او يک طاغوت حيله گر مانند سفياني است.
در روايات آمده که آن ملعون ادّعاي الوهيّت کرده و به وجود نحس او خونريزي و فتنه در عالم واقع مي شود. از اخبار چنين بر مي آيد که يک چشم او ماليده و ممسوح است و چشم چپ او در ميان پيشاني اش واقع شده و مانند ستاره مي درخشد و تکّه ي خوني در ميان چشم او واقع است. بسيار بزرگ و تنومند و داراي شکل عجيب و غريب و بسيار ماهر در سِحْر است. در پيش او کوه سياهي قرار دارد که به نظر مردم مي آيد، کوه نان است و در پشت سرش کوه سفيدي که از سِحْر به نظر مردم آبهاي صاف جاري مي آيد. او فرياد مي کند:
«اوْليايي أَنَا رَبُّکُمُ الْاَعْلي
: بندگانم من پروردگار بزرگ و والاي شما هستم». («منتهي الآمال»، باب 14، فصل 7)
براي دجّال خري قرمز رنگ است که طول آن 60 قدم و به اندازه ي ديد چشم است و چشم راستش کور است («عقد الدّرر»، ص 274). از هر موي خر دجّال، نغمه اي به گوش مي رسد و آن نغمات باعث جذب شدن مردم سست و ناپرهيزکار به اوست. («آخرين اميد»، ص 323)
«دجّال» از همه جا مي گذرد و فقط در مکّه و مدينه و بيت المقدّس قدم نمي گذارد. («الزام الناصب»، ص 74)
بيشتر پيروان او افراد يهودي زنازاده عربهاي بياباني هستند که تاج بر سر دارند. («عقد الدّرر»، ص 274)
رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله و سلّم درباره ي دجّال فرمود: «هر مؤمني که دجّال را ببيند آب دهان خود را به روي او بيندازد و سوره ي مبارکه حمد را بخواند براي اينکه سحر آن ملعون را دفع کند». («منتهي الآمان»، باب 14، فصل 7)
طبق نقل امام صادق عليه السلام، امير مؤمنان علي عليه السلام در ضمن خطبه ي طولاني فرمود: «حضرت مهدي (عج) با يارانش از مکّه به بيت المقدّس مي آيند و در آنجا بين آن حضرت و دجّال و ارتش دجّال جنگ واقع مي شود، دجال و ارتش او مفتضحانه شکست مي خورند، به طوريکه از اوّل تا آخر آنها به هلاکت مي رسند و دنيا آباد مي شود». («اثباة الهداة»، ج 7، ص 176) بالاخره آن ملعون به دست مبارک حجّت عليه السلام با به دست عيسي بن مريم عليه السلام کشته مي شود. طبق روايتي، آن حضرت دجّال را در کُناسه ي کوفه به دار مي زند. و بر روايتي ديگر در فلسطين در کنار دروازه ي «لد» نزديک بيت المقدّس کشته مي شود. («خورشيد مغرب»، ص 74)
و در جاي ديگر ذکر کرده اند که در عقبه ي افيق شام به درک واصل خواهد شد. («نجم الثّاقب»، ص 189)
خروج دجّال در روايات اهل تسنّن و در تورات و انجيل نيز آمده است. برخي از نويسندگان اسلامي با توجّه به ريشه ي لغت «دجّال» آن را منحصر به يک فرد مخصوص نمي دانند بلکه آن را عنواني کلّي براي افراد پرتزوير و حيله گر که براي فريب مردم از هر وسيله اي استفاده مي کنند، مي دانند. («آخرين اميد»، ص 324)